باورهای عامیانه در صومعه سرا

در مورد ستارگان واجرام آسمانی

•    دیدن این نور شبانه را باید به همه گفت و دعای خیر کرد. برخی باور دارند که تا یک هفته، نباید درباره ی  دیدن این نور با کسی سخن گفت. ماشک صومعه سرا
•    بعد از افول ستاره ای در شب، نباید بلافاصله به کسی نگریست، زیرا ممکن است ستاره ی عمراو افول کند. اباتر صومعه سرا
•    ستارگان آسمان، همزادان آدمیان اند، چون آدمی بمیرد همزادش نیز افول می کند. اگر شهاب رو به شمال افول کند، نامسلمان و اگر رو به جنوب(قبله) افول کند، مسلمانی از جهان رفته است. زرکام صومعه سرا

در موردرنگین کمان
•    رنگین کمان غالبا در فصل بهار یا اوایل پاییز، در روزهایی که هم آفتاب باشد و هم باران ببارد، بر آسمان ظاهر می شود. در گیلان باور دارند که در این روز فرخنده حضرت فاطمه ی زهرا، به دیار پدر گرامی شان می روند، پس آسمان در مقدمشان با رنگ ها پل می زند  بر راهشان آب می پاشد. اباترصومعه سرا

پرندگان
•    اگر صدای تپش قلب آدمی به تخم های لانه ی بلبل جنگلی برسد، از تخم ها به جای جوجه ی بلبل جوجه های چرخ ریسک یا الیکایی بیرون می آید . خشت پل صومعه سرا
•    آواز خوانی مرغ همانند خروس در سحر گاه خوش یمن است و سبب شادی خانواده می شود. چوبه صومعه سرا
•    زنان و دختران اگر کله ی مرغ بخورند، غر غرو می شوند. دوآبسر صومعه سرا

ددو دام
•    سوزاندن یال و دم اسب، سبب بروز دعوا در خانه می شودو یا خیر و برکت را از خانه می گریزاند.سنگجوب صومعه سرا
•    نگهداری اسب سفید سبب دوری شیاطین، پریان و اجنه از خانه و مانع ورود اجنه به خانه می شود.سنگجوب صومعه سرا
•    بانگ گوساله ی ماده ی سه ساله(لیشه سه وقته) در خانه خبر از آبستن بودنش می دهد.چوبه صومعه سرا
•    اگر بر پشت گاو ماده ای که گمان آبستنی اش می رود، چند  قطره آب سرد بریزند و گاو برخیزد و خمیازه بکد و پشتش را بلرزاند ، آبستن است . چوبه و کلنگستان صومعه سرا
•    اگر کدبانوان روستایی گاوآبستن در خانه داشته باشند و غذای معطر بپزند، اندکی از آن غذا را به پره ی بینی گاو آبستن می مالند تا بچه اش را سقط نکند. خلیل سرای صومعه سرا
•    با هر زایمان گاو، یکی از دندان هایش می افتد. کوده صومعه سرا
•    گوساله ی تازه زا، دل بسته  اولین بویی می شود که همراه بوی مادر به مشام او برسد، از این رو او را با ساقه ی خشکیده و نرم شالی(سرچینا) پاک می کنند تا به خوردنش تمایل پیدا کند. اگر گوساله تازه زا را با پارچه  پاک کنند لباس خور می شود.قصاب سرای صومعه سرا
•    کوچک ترین عضو خانواده چند قطره شیر مادربر دوش گوساله ی نر می ریزند.کوده صومعه سرا
•    زمانی که گاو تازه خریده را به خانه می آورند زن یا یکی از دختران خانواده چیز تیزی را بر سر گاو تازه خریده قرار می دهد تا از رویش بگذرد، پس از گذشتن گاواگر چیز تیز، محکم و سالم بماند، سطلی آب در مقدم گاو می ریزند تا نامبارکی احتمالی قدم اش از بین برود و روشنایی به همراه اش به خانه بیاید . دوآب سر صومعه سرا
•    اگر گاو یا چهار پای فروخته را به خریدار پپس می دهند، زیرا وجودش را پر خیر و برکت می دانند. کیشستان تولم صومعه سرا
•    برای پایند کردن چهار پای خریده شده به خانه ی جدید، مقداری ازیال و نوک دم را می برند و در چکه انداز خانه یا محل نگهداری اش، دفن می کردند. کسمای صومعه سرا
•    گاو پر موی پر حاصل است . فصاب سرای صومعه سرا
•    نعره زدن یکباره و هماهنگ گاو نر و ماده، خبر از سالی پر برکت  میدهد. سه سار صومعه سرا

سگ
•    سگ سبک پاست. اگر در شروع کاری، سگی به چشم آید، ان کار زودتر به پایان می رسد. اگر سگ خزانه ی کشت توتون را لگد مال کندمحصول توتون ان سال مرغوب خواهد شد . مرجقل صومعه سرا
•    اگر کودک فلج رابه رجایی که سگ نشسته و هنوز گرم است، بنشانند بهبود می یابد.سیمبر صومعه سرا
•    دم(نفس)سگ، اگر به چهره ی آدمی بخورد موجب بروز نزله می شود، برای درمان باید بیمار رو بخور دهند. صیقل وندان صومعه سرا
•    اگر کسی تکه نانی برای خوراندن به سگ بردارد  و خود آن را بخورد، دچار گرسنگی دائمی(جوع) می شود . اباتر صومعه سرا

گراز
•    اگر شالیزار را دذر روز جمعه نشاء کنند، گراز به شالیزار می زند و همه ی محصول را تباه می کند.خراط محله ی صومعه سرا

بدن انسان
•    اگر پنجه ی پای کسی به جایی گیر کند و سکنندری بخورد، باید هفت قدم به عقب برود و سپس به راه خویش ادامه دهد، اگر این کار را نکنئ زمین از او طلبکار می شود و او را به زمین خواهد زد. اباتر صومعه سرا
•    زیاد خوردن سیر، پیاز، ترب و امثال اینها باعث رشد بیش از حد ناخن می شود. دو آب سر صومعه سرا
•    گرفتن ناخن  سال کهنه در سال تازه، سبب بیماری و دلتنگی می شود. کوده صومعه سرا
•    کوتاه کردن موی دختر ان در شب چهارشنبه سوری، موجب پر پشتی و بلندی مویشان می شود. گیگاسر تولم صومعه سرا
•    اگر دختر یا پسر کوچکی روی زنیبل بنشیند، در جوانی معشوق خود را از دست می دهد. دو آب سر صومعه سرا
•    خوراندن زرده ی تخم مرغ به کودکی که نوزاد زبان باز نکرده است، سبب لکنت زبان وی می شود. لار سر صومعه سرا
•    اگر بخواهند لباس نوزاد به دنیا نیامده را تا کنند، دگه هایش را نمی بندند، چرا که باور دارند بابستن دگمه ها یا خودش  در موقع تولد می میرد یا مادرش زایمان سختی خواهد داشت. دوآب سر صومعه سرا

سایر موارد:

•    پس از جمع کردن سفره شام، نباید آن را در حیاط خانه تکاند، زیرا عطر غذا سبب ناراحتی اجنه می شود و آنان به تکاننده سفره آزار می رسانند و بیمارش می کنند. ضیابر صومعه سرا
•    اگر پارچه ی در حال دوخته شدن، بی اختیار از دست خیاط بیفتند نشانه ی آمدن مشتری تازه است.سه سار صومعه سرا
•    اگر نخ سوزن خیاطی در موقع دوخت و دوز، پیچ بخورد، خیاط در کودکی در معابر عمومی ایستاده و شاشیده است . ندامان صومعه سرا
•    در روز اول ماه، اگر می خواستند چراغ خانه را خاموش کنند،آن را با فوت کردن خاموش نمی کردند، زیرا باور داشتند چراغ خوشبختی خانواده شان یکباره خاموش می شود. باور داشتند که اگر جوانان چنین کاری کنند چراغ عمرشان یکباره می افسرد. کوده صومعه سرا
•    پس از غروب آفتاب همسایه ها چیزی به هم قرض نمی دادند، در صورت ناچاری، مقداری اسپند به همراهش می کردند تنا قرض گیرنده آن را در خانه ی خود آتش کند. کلنگستان صومعه سرا
•    اگر پس از غروب آفتاب چیزی به کسی قرض دهند، در فصل شالی کاری، گراز به مزرعه شان حمله می کند. لیف شاگرد صومعه سرا
•    به آیینه نگریستن در شب، سبب کوری در سنین پیری می شود. اگر در شب به آیینه نگاه کنند، بلا فاصله می باید به سینه  خود نگاه کنند. خشت پل صومعه سرا
•    اگر زن یا مرد سالمندی در روز جمعه بمیرد، اطرافیانش بر او گریه نمی کنند بلکه تا سه روز خوشحال اند، زیرا باور دارند کسی که در جمعه بمیرد ثواب کار است و آنان از خدا می خواهند که دیگر نزدیکان آن ها را نکشد. کما مردخ صومعه سرا
•    شکستن ظرف در هر روزی از هفته، معنی دارد: در روز شنبه: در راه بودن مهمان، یکشنبه: رویدادی ناگوار برای یکی از افراد خانواده یا فامیل، سه شنبه: به سفر رفتن یکی از افراد خانواده تا آخر هفته، درروز چهار شنبه، رخ دادن دعوایی تا پایان هفته، در روز جمعه یا پنجشنبه، به زیارت رفتن یکی از افراد خانواده یا فامیل. دوآبسر صومعه سرا
•    در روزهای برفی آتش و کاه برنج(کولوش) به کسی نمی دهند، آمد ندارد. مهویزان گوراب زرمیخ
•    اگر ابزار شخم شالیزار  به هنگام عبور کسی از کنار کشتزار بشکند، از سنگینی پای عابر خبر می دهد. مردی را که شالیزار را شخم می زند، نباید تا پایان کار ریش خود را بتراشد، چرا که علف هرز شالیزار زید و کار زنان برای دو مرحله ی وجین سخت می شود. چالک سر صومعه سرا

برگرفته از کتاب باور های عامیانه مردم گیلان، نویسندگان:محمد بشرا و طاهر طاهری

           حکایت فقر  

روزی یک مرد ثروتمند ، پسر بچه کوچکش را به روستا برد تا به او نشان دهد مردمی که در آنجا زندگی می کنند ، چقدر فقیر هستند. آن دو یک شبانه روز در خانه محقر یک روستایی مهمان بودند.

در راه بازگشت و در پایان سفر ، مرد از پسرش پرسید :

نظرت در مورد مسافرتمان چه بود؟

پسر پاسخ داد : عالی بود پدر!

پدر پرسید : آیا به زندگی آنها توجه کردی؟

پسر پاسخ داد : بله پدر !

و پدر پرسید : چه چیزی از این سفر یاد گرفتی ؟

پسر کمی اندیشید و بعد به آرامی گفت : فهمیدم که ما در خانه یک سگ داریم و آنها چهار تا . ما در حیاطمان یک فواره داریم و آنها رودخانه ای دارند که نهایت ندارد . ما در حیاطمان یک فانوس تزئینی داریم و آنها ستارگان را دارند . حیاط ما به دیوارهایش محدود می شود اما باغ آنها بی انتهاست !

با شنیدن حرفهای پسر ، زبان مرد بند آمده بود . بعد پسر بچه اضافه کرد : متشکرم پدر، تو به من نشان دادی که چقدر فقیر هستیم

            ده فرمان لیمن  


Prayer is not a "spare wheel" that you pull out when in trouble, but it is a "steering wheel", that directs the right path throughout
دعا لاستیک یدک نیست که هرگاه مشکل داشتی از ان استفاده کنی بلکه فرمان است که راه به راه درست هدایت می کند


Know why a Car's WINDSHIELD is so large & the Rear view Mirror is so small? Because our PAST is not as important as our FUTURE. So, Look Ahead and Move on

می دونی چرا شیشیه جلوی ماشین انقدر بزرگه ولی آینه عقب انقدر کوچیکه؟ چون گذشته به اندازه آینده اهمیت نداره. بنابراین همیشه به جلو نگاه کن و ادامه بده


Friendship is like a BOOK. It takes few seconds to burn, but it takes years to write
دوستی مثل یک کتابه. چند ثانیه طول می کشه که آتیش بگیره ولی سالها طول می کشه تا نوشته بشه


All things in life are temporary. If going well enjoy it, they will not last forever. If going wrong don't worry, they can't last long either
تمام چیزها در زندگی موقتی هستند. اگر خوب پیش می ره ازش لذت ببر، برای همیشه دوام نخواهند داشت. اگر بد پیش می ره نگران نباش، برای همیشه دوام نخواهند داشت


Old Friends are Gold! New Friends are Diamond! If you get a Diamond, don't forget the Gold! Because to hold a Diamond, you always need a Base of Gold
دوستهای قدیمی طلا هستند! دوستان جدید الماس. اگر یک الماس به دست آوردی طلا را فراموش نکن چون برای نگه داشتن الماس همیشه به پایه طلا نیاز داری


Often when we lose hope and think this is the end, GOD smiles from above and says, "Relax, sweetheart, it's just a bend, not the end
اغلب وقتی امیدت رو از دست می دی و فکر می کنی که این اخر خطه ، خدا از بالا بهت لبخند می زنه و میگه: آرام باش عزیزم ، این فقط یک پیچه نه پایان


When GOD solves your problems, you have Faith in HIS abilities; when GOD doesn't solve your problems HE has Faith in your abilities
وقتی خدا مشکلات تو رو حل می کنه تو به توانایی های او ایمان داری. وقتی خدا مشکلاتت رو حل نمی کنه او به توانایی های تو ایمان داره


A blind person asked St. Anthony: "Can there be anything worse than losing eye sight?" He replied: Yes, losing your vision
شخص نابینایی از سنت آنتونی پرسید: ممکنه چیزی بدتر از از دست دادن بینایی باشه؟ او جواب داد: بله، از دست دادن بصیرت


When you pray for others, God listens to you and blesses them, and sometimes, when you are safe and happy, remember that someone has prayed for you
وقتی شما برای دیگران دعا می کنید، خدا می شنود و انها را اجابت می کند و بعضی و قتها که شما شاد و خوشحال هستید یادتان باشد که کسی برای شما دعا کرده است


WORRYING does not take away tomorrow's Trouble, it takes away today's PEACE
نگرانی مشکلات فردا را دور نمی کند بلکه تنها آرامش امروز را دور می کند    

  قدمهای کوچک  

یکی از مربیان بسیار موفق ورزشی,توفق خود را مرهون اعتقاد راسخ خود به پیشرفت تدریجی ومداوم می داند.تیم او در سال 1986 علی رغم تمام کوشش و تلاشی که به خرج داد به تیم حریف باخت.برای جبران این شکست اگر هریک از آنها تواناییهای خود را دریک مهارت ورزشی فقط به میزان یک در صد بالا ببرد با اختلاف زیادی از حریف جلو خواهد افتاد.

مربی به بازیکنان گفت که یک در صد رقم بسیار ناچیزی است اما اگر 12 بازیکن هریک در پنج زمینه ورزشی به میزان یک درصد بهتر بازی کند ,مجموعه این ارقام به معنی %60 بازی بهتر است (در حا لی که برای قهرمانی تنها 10در صد پیشرفت کافی است!) اینکه این استدلال تا چه حد درست یا نادرست است اصلا  مهم نیست؛؛مهم آن است که بازیکنان آن را باور کردند  و قابل دسترسی یافتند وبه آن جامه عمل پوشیدند.

همه اطمینان داشتند که می توانند قدرت خود را به میزان حداقل یک در صد افزایش دهند.این احساس اطمینان ونزدیک بودن به هدف موجب شد که از این حد فراتر رفتند.اکثر آنها رکورد خویش رابیش 50 در صد ترقی دادند و بسیاری از آنها تا50 درصد بهتراز گذشته شدند.به گفته این مربی آنها در سال1978 آسانتر از همیشه مسابقات را بردند.

آری این قدرت سحرانگیز قدمهای کوچک است.کمتر کسی باور می کند این قدمهای دارای چنان نیرو و توانی باشند که انسانها را به هدفشان برسانند.کلید موفقیت احساس اطمینانی است که در افراد بوجود می آید و اعتقاد راسخی که موجب می شود این کارها را ادامه  دهند و بتدریج تواناییهای خود را گسترش دهند.

دهستان گوراب زرمیخ

دهستان گوراب زرمیخ با 92/590کیلومتر مربع وسعت در قسمت جنوب شرقی شهرستان صومعه سرا و در همسایگی شهرستان صومعه سرا و از شمال به دهستان طاهرگوراب وشهرستان طالش ازجنوب به شهرستان فومن از شرق به دهستان مرکیه واز غرب به شهرستانهای فومن و طالش مشرف میباشد. زبانهای رایج در این منطقه گیلکی و تالشی بوده و به جز بخشی از این دهستان که کوهستانی می باشد بقیه نقاط گوراب زرمیخ در نواحی جلگه ای قرار دارد . مرکز این دهستان ,شهر گوراب زرمیخ می باشد که در فاصله 9کیلومتری غرب شهر صومعه سرا واقع شده و مقر مبارزات میرزاکوچک جنگلی بوده و مرکز ستاد جنگل و مدرسه نظام و قرارگاه میرزا کوچک در فاصله سالهای 1294 الی 1297 هجری شمسی در آن قرار داشته است . از آنجایی که کلمه « زرمخ » در زبان گیلکی معنای بهار می دهد وجه تسمیه این منطقه را می توان به علت سرسبزی و آبادانی آن در فصل بهار دانست . آبادی های خمپارجی ، گندرجی و تنیان از مناطق ییلاقی بسیار زیبای این دهستان می باشند .  .این دهستان طبق اخرین تقسیمات کشوری وسرشماری سال 1385  دارای 14 روستا به این قرار میباشد:

*پشتمخ با 199خانوار و703نفر جمعيت(351 مرد،352زن)،  471نفر باسواد دارد. . فاصله تا مركز بخش5/3كيلومتر و راه اصلي آن شوسه است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويشهاي گيلكي و تالشي.دبستان دارد.دراين روستا آب لوله كشي، برق،دفترمخابرات،تلفن،صندوق پست،خانه بهداشت و مسجدوجود دارد. محصولات مهم آن برنج و حبوبات است.

*پشتير با 568خانوار و2190 نفر جمعيت(1023مرد،1167زن)،  1420نفر باسواد دارد. . فاصله تا مركز بخش5/3كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويشهاي گيلكي و تالشي. دبستان و مدرسه راهنمايي دارد.دراين روستا آب لوله كشي، برق،دفترمخابرات،تلفن،صندوق پست،حمام،خانه بهداشت و 2 مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج،حبوبات،انواع سبزيها وچاي است.آقا سيد عينعلي  و آقا سيد زينعلي و بقعه آقا مير شمس علي در اين روستا واقع شده است.

*پيرسرا با 167خانوار و634 نفر جمعيت(306مرد،328زن)،  425نفر باسواد دارد. . فاصله تا مركز بخش5/1كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي.دبستان دارد.دراين روستا آب لوله كشي، برق،گاز،دفترمخابرات،تلفن ،خانه بهداشت و  مسجدوجود دارد. محصولات مهم آن برنج،حبوبات و انواع سبزيهاست.بقعه آقا سيد ابراهيم و محمددر اين روستا واقع شده است.

*تطف با 285خانوار و1142 نفر جمعيت(540مرد،602زن)،  800نفر باسواد دارد. . فاصله تا مركز بخش3كيلومتر و راه اصلي آن شني ست. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي.دبستان دارد.دراين روستا  برق،دفترمخابرات،تلفن،خانه بهداشت ،مركز بهداشتي و درماني و مسجدوجود دارد. محصولات مهم آن برنج،حبوبات،انواع سبزي ها وچاي است.بقعه سيده فاطمه و سيده رقيه و سيد ابوطالب در اين روستا واقع شده است.

*تنيان با 769خانوار و3339 نفر جمعيت(1651مرد،1688زن)، 1891 نفر باسواد دارد. . فاصله تا مركز بخش11كيلومتر و راه اصلي آن شني ست. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويشهاي گيلكي و تالشي.دبستان،مدرسه راهنمايي و يك دبيرستان دارد.دراين روستا آب لوله كشي، برق،دفترمخابرات،تلفن،حمام،داروخانه،خانه بهداشت و 8 مسجدوجود دارد. محصول مهم آن برنج است.بقعه سيدعلي اكبر و اصغر در اين روستا واقع شده است.

*چالكسر با 169خانوار و680 نفر جمعيت(316مرد،364زن)، 435800نفر باسواد دارد. . فاصله تا مركز بخش5/5كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت ست. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويشهاي گيلكي و تالشي.دبستان دارد.دراين روستا  برق،دفترمخابرات،تلفن،صندوق پست،خانه بهداشت  ويك مسجدوجود دارد. محصول مهم آن برنج است.

*رفتگي با 158خانوار و740 نفر جمعيت(376مرد،364زن)،  497نفر باسواد دارد. . فاصله تا مركز بخش8كيلومتر و راه اصلي آن شني ست. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش تالشي.دراين روستاآب لوله كشي،  برق،دفترمخابرات،تلفن ويك مسجدوجود دارد. محصول مهم آن برنج است.

*سورم با 75خانوار و302 نفر جمعيت(133مرد،169زن)،  210نفر باسواد دارد. . فاصله تا مركز بخش1كيلومتر و راه اصلي آن شوسه ست.دراين روستا، برق،دفترمخابرات،تلفن ،حمام و 2 مسجدوجود دارد. محصولات مهم آن برنج،حبوبات و انواع سبزيهاست.

*سه سار با 338خانوار و1425 نفر جمعيت(621مرد،804زن)،  955نفر باسواد دارد. . فاصله تا مركز بخش5/5كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت ست. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي.دبستان،مدرسه راهنمايي و دبيرستان دارد.دراين روستاآب لوله كشي،  برق،دفترمخابرات،حمام،خانه بهداشت و2 مسجدوجود دارد. محصولات مهم آن برنج،حبوبات،انواع سبزيهاو چاي است.

*سياكوه با 96 خانوار  و414 نفر جمعيت(203مرد،211زن)،  235نفر باسواد دارد. . فاصله تا مركز بخش5/6كيلومتر و راه اصلي آن شني ست. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش تالشي.دبستان دارد.دراين روستاآب لوله كشي،  برق،دفترمخابرات،تلفن و2 مسجدوجود دارد. محصولات مهم آن برنج و حبوبات است.

*مهويزان با 317 خانوار  و1132نفر جمعيت(506مرد،626زن)،  641نفر باسواد دارد. . فاصله تا مركز بخش5/2كيلومتر و راه اصلي آن شني ست. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويشهاي گيلكي و تالشي.كودكستان،دبستان  ومدرسه راهنمايي دارد.دراين روستا  برق،دفترمخابرات،تلفن،خانه بهداشت و2 مسجدوجود دارد. محصولات مهم آن برنج،حبوبات ،انواع سبزيها و چاي است.

*ميان بر  با 180 خانوار و 729 نفر جمعيت (357 مرد،392 زن)،  482نفر باسواد دارد. . فاصله تا مركز بخش5/4كيلومتر و راه اصلي آن شوسه ست. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش تالشي.دبستان دارد.دراين روستا  برق،دفترمخابرات،تلفن،خانه بهداشت ومسجدوجود دارد. محصولات مهم آن برنج و حبوبات است.

*ندامان با 288 خانوار و 1114 نفر جمعيت (527مرد،587 زن)،  743نفر باسواد دارد. . فاصله تا مركز بخش3كيلومتر و راه اصلي آن شوسه ست. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي.دبستان و مدرسه راهنمايي دارد.دراين روستا  برق،گاز،دفترمخابرات،تلفن،خانه بهداشت و 5 مسجدوجود دارد. محصولات مهم آن برنج و حبوبات است.

*ولد با 310 خانوار و 1108 نفر جمعيت (559 مرد،549 زن)، 775 نفر باسواد دارد. . فاصله تا مركز بخش5/5كيلومتر و راه اصلي آن شني ست. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي.دبستان و مدرسه راهنمايي دارد.دراين روستا  برق،دفترمخابرات،تلفن،صندوق پست،داروخانه،خانه بهداشت و3 مسجدوجود دارد. محصولات مهم آن برنج، حبوبات و انواع سبزيهاست.

دهستان طاهرگوراب

دهستان طاهرگوراب در غرب شهرستان صومعه سرا واقع گردیده و دارای 69/235 کیلومتر مربع وسعت میباشد . این منطقه از سمت شمال به دهستان ضیابر ، از سمت مشرق به دهستان کسما و از سمت جنوب به دهستانهای گوراب زرمیخ و مرکیه واز سمت غرب به شهرستان ماسال محدود است . کل دهستان در ناحیه جلگه ای و جنگلی قرار دارد . مرکزیت دهستان با روستای طاهرگوراب می باشد که در 14 کیلومتری شمال غربی شهر صومعه سرا قرار دارد. همانند سایر آبادی هایی که عبارت« گوراب » را به عنوان پیشوند و پسوند دارند احتمالا وجه تسمیه این آبادی وجود  طاهر نامی  از سرشناسان منطقه بوده که نقش مهمی در توسعه و منطقه داشته است . مناره آجری کسگر که از آثار به جا مانده از دوران سلجوقی می باشد و مهمترین بنای تاریخی شهرستان صومعه سرا است و در منطقه طاهرگوراب واقع گردیده است وطبق اخرین تقسیمات کشوری وسرشماری سال 1385دارای 24 روستا به شرح زیر میباشد:

* آسياب سر با 114 خانوار و 432 نفر جمعيت(198 مرد، 234 زن)، 322 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 5/16 كيلومتر و راه اصلي آن شوسه است. دبستان دارد. در اين روستا آب لوله كشي ، برق، دفتر مخابرات، تلفن، خانه بهداشت و يك مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج و توتون است.

*اباتر با 528 خانوار و 1822 نفر جمعيت(904 مرد، 918 زن)، 1329 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 5/10 كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. كودكستان، دبستان، مدرسه راهنمايي و دبيرستان دارد. در اين روستا آب لوله كشي، برق، گاز، دفتر مخابرات، تلفن، حمام، داروخانه، خانه بهداشت، مركز بهداشتي و درماني و 5 مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج و توتون است.

*امندان با 113 خانوار و 345 نفر جمعيت(164 مرد، 181 زن)، 213 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 15 كيلومتر و راه اصلي آن شني است.دبستان دارد.در اين روستا آب لوله كشي، برق، دفتر مخابرات، تلفن، حمام،خانه بهداشت و 2 مسجد وجود دارد. محصولات مهم ان برنج و توتون است. بقعه بابا سعيد و بقعه سيد محمد تنها سوار در اين روستا واقع شده است.

*پاتاوان  با 60 خانوار و 206 نفر جمعيت(102 مرد، 104 زن)، 144 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 13 كيلومتر و راه اصلي آن شني است.در اين روستا برق، دفتر مخابرات، تلفن، و يك مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج و توتون است.

*پشتير با 104 خانوار و 338 نفر جمعيت(149 مرد، 189 زن)، 196 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 5/18 كيلومتر و راه اصلي آن شني است.دبستان دارد.در اين روستا برق،گاز، دفتر مخابرات، تلفن،خانه بهداشت و 4 مسجد وجود دارد. محصولات مهم ان برنج و توتون است. بقعه چهاربرادران  در اين روستا واقع شده است.

*جاده كنار  با 68 خانوار و 249 نفر جمعيت(124 مرد، 125 زن)، 169 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 17 كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت است.دبستان دارد.در اين روستا برق، دفتر مخابرات، تلفن و  يك مسجد وجود دارد. محصولات مهم ان برنج و توتون است.

*چمن با 76 خانوار و 348 نفر جمعيت(166 مرد، 182 زن)، 249 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 5/19 كيلومتر و راه اصلي آن شوسه است.دبستان دارد.در اين روستا  برق، دفتر مخابرات و تلفن وجود دارد. محصولات مهم ان برنج و توتون است.

*خانی كنار  با 105 خانوار و 341 نفر جمعيت(172 مرد، 169 زن)، 225 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 5/18 كيلومتر و راه اصلي آن شوسه است. .دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. دبستان دارد.در اين روستا برق، دفتر مخابرات، تلفن،خانه بهداشت و 2 مسجد وجود دارد. محصول مهم ان برنج است. بقعه سيد ابراهيم در اين روستا واقع شده است.

*خشتامدخ  با 30 خانوار و 136 نفر جمعيت(62 مرد، 74 زن)، 93 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 12كيلومتر و راه اصلي آن شني است.دبستان دارد .دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. دبستان دارد.در اين روستا برق، دفتر مخابرات و تلفن وجود دارد. محصول مهم آن برنج است.

*راجير با 89 خانوار و 308 نفر جمعيت(158 مرد، 150 زن)، 222 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 5/15 كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت است. در اين روستا آب لوله كشي، برق، دفتر مخابرات و يك مسجد وجود دارد. محصولات  مهم آن برنج و توتون است.

* زيگسار با 87 خانوار و 270 نفر جمعيت(134مرد، 136 زن)، 183 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 17 كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت است. .دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. دبستان و مدرسه راهنمايي دارد. در اين روستا برق، دفتر مخابرات،تلفن،صندوق پست ،حمام و يك مسجد وجود دارد. محصولات  مهم آن برنج و توتون است.بقعه آقا مير قوام الدين در اين روستا واقع شده است.

*شكرباغان  با 38 خانوار و 107 نفر جمعيت(55مرد، 52 زن)، 64 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش12 كيلومتر و راه اصلي آن شوسه است. .دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. در اين روستا برق، دفتر مخابرات،تلفن و يك مسجد وجود دارد. محصولات  مهم آن برنج و توتون است.

*طاهرگوراب با 367 خانوار و 1311 نفر جمعيت(643مرد، 668 زن)، 1054 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 5/14كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت است. .دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي.كودكستان، دبستان و مدرسه راهنمايي و دبيرستان  دارد. در اين روستاآب لوله كشي، برق،گاز، دفتر مخابرات،تلفن،صندوق پست ،حمام،داروخانه،خانه بهداشت،مركز بهداشتي و درماني و 2 مسجد وجود دارد. محصول مهم آن برنج  است. اين روستا مركز دهستان طاهرگوراب  است.

*كردمحله با 102 خانوار و 351 نفر جمعيت(182مرد، 169 زن)، 271 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 5/15 كيلومتر و راه اصلي آن شني است. در اين روستا آب لوله كشي،برق، دفتر مخابرات و مركز بهداشتي و درماني  وجود دارد. محصول مهم آن برنج است.

*كلنگستان با246خانوار و 851 نفر جمعيت(395مرد، 456 زن)، 75 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 21 كيلومتر و راه اصلي آن شني است .دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويشهاي  گيلكي و تالشي. دبستان دارد. در اين روستا برق، دفتر مخابرات،تلفن،حمام،خانه بهداشت و 3 مسجد وجود دارد. محصول مهم آن برنج است.بقعه سيد حسين  در اين روستا واقع شده است.

*كليدبر با 172 خانوار و 633 نفر جمعيت(303مرد، 330 زن)، 467 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش5/12كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت است. .دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. دبستان دارد. در اين روستا برق، دفتر مخابرات،تلفن،خانه بهداشت و يك مسجد وجود دارد. محصولات  مهم آن برنج و توتون است.بقعه سيد كلثوم و سيده فاطمه در اين روستا واقع شده است.

*كوده با 158خانوار و 475 نفر جمعيت(228مرد، 247 زن)، 311 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش5/10كيلومتر و راه اصلي آن شوسه است..دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي.يك دبستان دارد. در اين روستا برق،گاز، دفتر مخابرات،تلفن،صندوق پست،خانه بهداشت و 2مسجد وجود دارد. محصولات  مهم آن برنج و توتون است.بقعه آقا سيد خليل در اين روستا واقع شده است.

*محمودكيان با 109خانوار و 397 نفر جمعيت(193مرد، 204 زن)، 300 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش16 كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت است. در اين روستا آب لوله كشي،برق،گاز،دفتر مخابرات وجود دارد. محصول مهم آن برنج  است.

*معاف اومندان با 72 خانوار و 211 نفر جمعيت(107مرد، 104 زن)، 125 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش5/14كيلومتر و راه اصلي آن شني است. .دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. در اين روستا آب لوله كشي، برق، دفتر مخابرات و مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج و توتون است.

*ملاسرا با 76 خانوار و 247 نفر جمعيت(122مرد، 125 زن)، 165 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش13كيلومتر و راه اصلي آن  شني است. .دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. دبستان دارد. در اين روستا آب لوله كشي،برق، دفتر مخابرات،تلفن و يك مسجد وجود دارد. محصولات  مهم آن برنج و توتون است.

*ملك سر با 172 خانوار و 680 نفر جمعيت(339مرد، 341 زن)، 489 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش19كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت است. .دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. دبستان دارد. در اين روستا برق، گاز،دفتر مخابرات،تلفن،صندوق پست و 2 مسجد وجود دارد. محصولات  مهم آن برنج و توتون است.

*مناره بازار  با 118 خانوار و 404 نفر جمعيت(192مرد، 212 زن)، 260 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش13 كيلومتر و راه اصلي آن شني است .دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. دبستان دارد. در اين روستا برق، دفتر مخابرات،تلفن،خانه بهداشت و يك مسجد وجود دارد. محصولات  مهم آن برنج و توتون است.بقعه سيد زكي در اين روستا واقع شده است.

*نوكاشت با 226 خانوار و 859 نفر جمعيت(411مرد، 448 زن)، 578 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش5/18 كيلومتر و راه اصلي آن شوسه  است. .دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي و تالشي. دبستان و مدرسه راهنمايي دارد. در اين روستا برق، گاز،دفتر مخابرات،تلفن،خانه بهداشت و مسجد وجود دارد. محصول مهم آن برنج است.پرورش كرم نيز از فعاليت هاي مهم در اين روستا است.بقعه پير جليل در اين روستا قرار دارد.

*ويشه سرا با 35 خانوار و 120 نفر جمعيت(54مرد، 66 زن)، 75 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش5/17كيلومتر و راه اصلي آن شني است.در اين روستا برق ودفتر مخابرات وجود دارد. محصول مهم آن برنج است.بقعه آقا سيد ابو جعفر در اين روستا واقع شده است.

گوراب زرمیخ: دوشنبه بازار
بازار گوراب زرمیخ در شمار بازارهایی بود که در روزهای جمعه برگزار می‌شد اما به دلایلی به روز دوشنبه تغییر یافت و همین مسئله تا حدودی رونق آن کاسته کاهش داده است.فروشندگان محدود در این بازار بساط پهن می‌کنند و بیشتر محصولات فروشی آن پیله و دام است.

بازار جمعه: پنجشنبه بازار
شهر قدیمی تولم ، بازار جمعه نام داشت که به همین نام بازار در این روز تشکیل می‌شد.بعد از انقلاب تشکیل بازار به روز پنجشنبه موکول گردید تا ساکنان محل بتوانند در مراسم نماز جمعه شرکت نمایند. گذشت زمان از رونق آن چیزی نکاسته و پنجشنبه بازار نیز همچون جمعه بازار از رونق و جنب و جوش قابل توجهی برخوردار می‌باشد. مردم از شهرها و بخش‌های اطراف از جمله رشت، فومن، صومعه‌سرا و شهرک‌ها و روستاهای مجاور به این بازار روی می‌آورند. یکی از دلایل رونق بازار خرید و فروش دام‌های محلی چون گاو ، گوسفند واسب است.عمده کالاها و اجناسی را که به بازار عرضه می‌شوند عبارتند ار مواد غذایی، پوشاک، وسایل منزل، لوازم زینتی، برنج، چای و برخی میوه‌ها و سبزی‌های تابستانی.‌

صومعه‌سرا: یکشنبه بازار
در بازار صومعه‌سرا زنان روستایی از سویی فروشنده و از سوی دیگر خریدار هستند. آنان اضافه تولید برخی از فرآورده‌هایی مانند نیشکر، دوشاب، سرکه، ترشیجات محلی و انواع محصولات لبنی و سیفی‌جات را که در این بازار به فروش می‌رسانند و عواید آن را در همان بازار با خرید لوازم ضروری زندگی به ویژه پوشاک و دیگر مایحتاج، از دیگر فروشندگان بازار، هزینه می‌کنند. در یکشنبه بازار جمعیت زیادی بازدید و خرید می‌نمایند به طوری که نسبت به بازارهای دیگر پر رونق‌تر است. یکی از بزرگترین امتیازات بازارهای هفتگی متعادل نگه داشتن بهای اجناس و جلوگیری از افزایش نامتناسب قیمت‌هاست. این ویژگی به نحو مطلوب و چشمگیری در یکشنبه بازار صومعه‌سرا مشاهده می‌شود. در این بازار مانند تمام بازارهای شهرستان صومعه‌سرا خرید ماهی در نزد مردم حرف نخست را می‌زند.

ضیابر: دوشنبه بازار (صومعه‌سرا)
ضیابر مرکز دهستانی به همین نام است در 18 کیلومتری شمال غربی صومعه‌سرا قرار دارد. فروشندگان بازار بیشتر از اهالی صومعه‌سرا، اباتر، کسما، ماسال، شاندرمن و فومن هستند. انواع سبزیجات و فرآورده‌های شیری توسط مردم روستای اطراف به این بازارعرضه می‌‌شود.در این بازار از صنایع دستی، زنبیل و سفره‌های حصیری نیز دیده می‌شود. در گذشته کشت چای و کنف در منطقه ضیابر رواج داشت که به دلایل قابل توجهی کشت چای از رونق افتاد ولی در مورد کنف با پیشرفت صنایع پتروشیمی کشت کنف افزایش یافت.

کسما: چهارشنبه بازار (صومعه‌سرا)
کسما مرکز دهستانی به همین نام در 3 کیلومتری صومعه‌سرا، در کنار رودخانه ماسوله قرار گرفته است. در بازار هفتگی کسما مانند سایر بازارهای هفتگی گیلان مواد غذایی، پوشاک، لوازم منزل، وسایل زینتی و لوازم کشاورزی عرضه می‌شود. فروشندگان این بازار را بیشتر بیکاران ساکنان روستاهای نزدیک تشکیل می‌دهند.

طاهرگوراب پنجشنبه بازار (صومعه‌سرا)
طاهرگوراب که مرکز دهستانی به همین نام است، در 14 کیلومتر شمال غربی صومعه‌سرا نزدیک مسیر صومعه‌سرا- ضیابر قرار دارد. فروشندگان پنجشنبه بازار طاهرگوراب تعداد انگشت شماری از مردم روستاهای همان ناحیه هستند که مواد غذایی، وسایل تزئینی، لوازم منزل، پارچه و پوشاک را به بازار عرضه می‌کنند.

هنده‌خاله: دوشنبه بازار (صومعه‌سرا)
هنده‌خاله مرکز دهستانی به همین نام و در بخش تولم واقع شده است. در دوشنبه بازار هنده‌خاله نیز علاوه بر مواد غذایی، پوشاک و وسایل منزل، محصولات محلی به ویژه برنج و انواع سبزیجات و میوه به فروش می‌رسد.

نوخاله: پنجشنبه بازار (صومعه‌سرا)
بازار هفتگی نوخاله در روزهای پنجشنبه تشکیل می‌شود. نوخاله جعفری یکی از روستاهای بخش تولم تابع شهرستان صومعه‌سرا می‌باشد. در بازار آن محصولاتی مشابه بازار هنده‌خاله به فروش می‌رسد

شیخ محله: چهارشنبه بازار (صومعه‌سرا)
شیخ محله از جمله روستاهای بخش تولم است که در حاشیه ترانزیتی خمام –هشپر واقع شده است. بیشتر محصولات ارائه شده در این بازار محلی است که نمونه‌ای از این محصولات شامل برنج و ماهی است.

اباتر: سه‌شنبه بازار (صومعه‌سرا)
روستای مزبور در 8 کیلومتری شمال غربی صومعه‌سرا و در پایین صومعه‌سرا- طاهرگوراب قرار دارد و جزء دهستان طاهرگوراب محسوب می‌شود.بازار آن رونق زیادی ندارد.قبل از احداث جاده آسفالته فعلی، راه صومعه‌سرا به ماسال از اباتر می‌گذشت و سه‌شنبه بازار اباتر رونق بیشتری داشت، اما پس از احداث جاده از رونق آن کاسته شد.

 دهستان تولم 

دهستان تولم به مرکزیت روستای لیفشاگرد که در جوار راه فرعی جمعه بازار-هندخاله قرار دارد, به عنوان یکی از دهستان های مهم شهرستان صومعه سرا دارای 70/846 کیلومتر مربع وسعت می باشد و از شمال به دهستان هند خاله وازجنوب به محدوده شهرستان رشت واز غرب به دهستان کسما محدود گردیده است.

این منطقه به علت شرایط اقلیمی و حاصلخیزی خاک دارای شرایط مناسبی در زمینه های مختلف کشاورزی بوده و تقریبا به همین دلیل می توان وضع اقتصادی مردم آن را تا حدودی بهتر از سایر نقاط شهرستان دانست . جمعه بازار که سابقاً روزهای جمعه و اخیرا روزهای پنجشنبه در شهر مرجقل برگزار می گردد جزء مهمترین بازارهای محلی گیلان بوده و در آن تولیدات کشاورزی و انواع دام خرید و فروش می گردد . این ناحیه از آنجایی که به عنوان مرکز بخش تولمات شناخته می شود محل استقرار ادارات ، نهادها و ارگان های دولتی همچون آموزش و پرورش ، شهرداری ، دارایی ، آب ، گاز و ... و چند مرکز فرهنگی ـ ورزشی می باشد .بعضی ابادیهایش که در حاشیه مرداب قرار گرفته که برای ارتباط با قراء مجاور از راه آبی استفاده میکنند. این دهستان سابقاً موقعیت بندری داشته وساکنانش با بندر پیربازار در ارتباط بودندو هم اینک رودخانه پرآب«پیش روبار» از این منطقه عبور می نماید .  دهستان تولم بر اساس اخرین سرشماری وتقسیمات کشوری دارای 21 روستا با این مشخصات میباشد:

*بريران با 98 خانوار و 363 نفر جمعيت( 181 مرد، 182 زن)، 236 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 7 كيلومتر و راه اصلي آن شني است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. در اين روستا آب لوله كشي، برق، گاز، دفتر مخابرات، تلفن و يك مسجد دارد. محصولات مهم آن برنج و توتون است.

*بوديان  با 61 خانوار و 237 نفر جمعيت( 106 مرد، 131 زن)، 160 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 17 كيلومتر و راه اصلي آن شوسه است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. در اين روستا برق، دفتر مخابرات، تلفن و يك مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج و محصولات جاليزي است.

*خراط محله با 119 خانوار و 483 نفر جمعيت( 235 مرد، 248 زن)، 357 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 8 كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي.دبستان دارد. در اين روستا برق، دفتر مخابرات، تلفن،صندوق پست و يك مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج و محصولات جاليزي است.

*خواجه عليوندان با 14 خانوار و 61 نفر جمعيت( 27 مرد، 34 زن)، 43 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 6كيلومتر و راه اصلي آن شني است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. در اين روستا برق،گاز، دفتر مخابرات و صندوق پست وجود دارد. محصولات مهم آن برنج و محصولات جاليزي است.

*دليوندان با 205 خانوار و 645 نفر جمعيت( 313 مرد، 332 زن)، 399 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 2 كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي.دبستان و مدرسه راهنمايي دارد. در اين روستا آب لوله كشي، برق،گاز، دفتر مخابرات،تلفن،صندوق پست،حمام،خانه بهداشت و مسجد وجود دارد. محصول مهم آن برنج است.

*زيمسار با 78 خانوار و 304 نفر جمعيت( 141 مرد، 163 زن)، 214 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 3 كيلومتر و راه اصلي آن شني است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. كودكستان و دبستان دارد.در اين روستا برق،گاز، دفتر مخابرات و تلفن وجود دارد. محصول مهم آن برنج  است.بقعه آقا سيد حاجي در اين روستا واقع شده است.

*سسمس با 265 خانوار و 1015 نفر جمعيت( 528مرد، 487زن)، 668 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 5/16كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت  است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. كودكستان ، دبستان و مدرسه راهنمايي دارد. در اين روستا برق، دفتر مخابرات،تلفن، صندوق پست،حمام،خانه بهداشت و مسجد وجود دارد. محصول مهم آن برنج است. بقعه  سيد زكي در اين روستا واقع شده است.

*سياتن با 155 خانوار و 493 نفر جمعيت( 253مرد، 240زن)، 338 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 5/3كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت  است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي.دبستان دارد. در اين روستا آب لوله كشي، برق،گاز، دفتر مخابرات،تلفن، صندوق پست ،خانه بهداشت و يك مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج و توتون  است. بقعه  سيد عباس در اين روستا واقع شده است.

*شالكا با 5 خانوار و 30 نفر جمعيت( 15مرد، 15زن)، 22 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 5/7كيلومتر و راه اصلي آن شني  است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. در اين روستا برق، دفتر مخابرات ويك مسجد وجود دارد. محصول مهم آن برنج است.

*صيقلان با 105 خانوار و 322 نفر جمعيت( 163مرد، 159زن)، 199 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 5/8كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت  است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. دبستان دارد. در اين روستا برق، دفتر مخابرات،تلفن، صندوق پست و مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج،محصولات جاليزي و توتون است.

*صيقلوندان با 168 خانوار و 615  نفر جمعيت( 303مرد، 312زن)، 398 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 4كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت  است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. كودكستان  و دبستان دارد. در اين روستا برق، دفتر مخابرات،تلفن و مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج،توتون و محصوات جاليزي است.

*فلاح آباد با 112 خانوار و 413 نفر جمعيت( 212مرد، 201زن)، 300 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 3كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت  است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي.در اين روستا آب لوله كشي،برق،گاز،دفتر مخابرات،تلفن و يك مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج و محصولات جاليزي است.

* كلاشم پايين  با 215 خانوار و 807نفر جمعيت( 401مرد، 406زن)، 628 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 2كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت  است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. در اين روستا آب لوله كشي،برق،گاز، دفتر مخابرات،تلفن و 2 مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج و محصوات جاليزي است.

*كلكوه با 33 خانوار و 118 نفر جمعيت( 52مرد، 66زن)، 70نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 5/4كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت  است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. دبستان دارد. در اين روستا آب لوله كشي،برق،گاز،دفتر مخابرات،تلفن، خانه بهداشت و يك مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج ومحصولات جاليزي است.

*گلابخواران  با 29 خانوار و 112  نفر جمعيت( 59مرد، 53زن)،  80  نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 5/6كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت  است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. در اين روستا آ؛ب لوله كشي، برق،گاز، دفتر مخابرات،تلفن و يك مسجد وجود دارد. محصول مهم آن برنج است.  بقعه  آقا سيد محمد در اين روستا واقع شده است.

* گوراب با 136خانوار و 535  نفر جمعيت( 240مرد، 295زن)،  377  نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 6كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت  است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي.دبستان و مدرسه راهنمايي دارد. در اين روستا آب لوله كشي، برق،گاز، دفتر مخابرات،تلفن،صندوق پست،حمام،خانه بهداشت و يك مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج،محصولات جاليزي و توتون است.  بقعه سيد نورالله در اين روستا واقع شده است.

*ليفشاگرد با 385خانوار و 1352 نفر جمعيت( 677مرد، 675زن)،  906  نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 5/7كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت  است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي.دبستان ، مدرسه راهنمايي و دبيرستان دارد. در اين روستا آب لوله كشي، برق،گاز، دفتر مخابرات،تلفن،صندوق پست،حمام،داروخانه،خانه بهداشت،مركز بهداشتي و درماني و مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج،محصولات جاليزي و توتون است.  اين روستا مركز دهستان تولم است.

*ماتك  با 242خانوار و 888 نفر جمعيت( 429مرد، 459زن)،  600 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 6كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت  است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي.كودكستان،دبستان ، مدرسه راهنمايي ،دبيرستان و هنرستان كارو دانش دارد. در اين روستا آب لوله كشي، برق،گاز، دفتر مخابرات،تلفن،خانه بهداشت و يك مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج،محصولات جاليزي و توتون است.  بقعه سيد جليل موسوي در اين روستا واقع شده است.

*مردخه بزرگ  با 105خانوار و 389  نفر جمعيت( 183مرد، 206زن)،  254 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش يك كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت  است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي.دبستان دارد. در اين روستا آب لوله كشي، برق،گاز، دفتر مخابرات،تلفن،صندوق پست،حمام،خانه بهداشت و 2 مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج و توتون است. 

*مردخه كوچك با 44خانوار و 197  نفر جمعيت(95 مرد، 102زن)،  138  نفر باسواد دارد.

*مرسارود با 23خانوار و 72 نفر جمعيت( 32مرد، 295زن)،  40 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 5/3كيلومتر و راه اصلي آن شني است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي.دراين روستا آب لوله كشي، برق، دفتر مخابرات،تلفن و يك مسجد وجود دارد. محصول مهم آن برنج است.

لازم به ذکر است علاوه بر اين روستاها، محلات و آبادي هاي مذكور مناطقي همچون رونكيان، دشته، چوبكيان، ليموده، كونوس كله، بالا محله، پايين محله، زيده سرا ، پيرده، علي آقا سل و... نيز در اين شهرستان وجود داشته اند كه هم اينك يا به حوزه شهري پيوسته اند يا در گذر زمان نام آنها محو و در مناطق ديگر ادغام گرديده اند.

دهستان هندخاله 

دهستان هندخاله که بعضی یادداشتها بصورت « هندوخاله » و « هنـدخاله » نیز نقل گردیده در ناحیه جلگه ای شهرستان صومعه سرا و در بخش تولمات واقع گردیده است . این دهستان با  84/347 مترمربع وسعت در شمال شرقی صومعه سرا واقع گردیده و از سمت شمال به مرداب انزلی از جنوب به دهستان تولم از سمت شرق به محدوده شهرستان رشت واز سمت غرب به دهستان کسما محدود میباشد.مرکز این دهستان روستای هنده خاله است که در جنوب مرداب انزلی قرار گرفته است.

تالابهای سلکه ، نرگستان و سیاه درویشان که بیش از نیمی از تالاب انزلی را تشکیل می دهند در این دهستان واقع گردیده اند این مساله سبب افزایش اهمیت استراتژیک این منطقه حتی در بعد بین المللی گردیده است .

وجه تسمیه هنده خاله را می توان در ترکیب دو عبارت « هند » به معنی بزرگ و « خاله » به معنی رودخانه جستجو نمود و آن را رود بزرگ یا شاخه بزرگ رودخانه معنا نمود .دهستان هندخاله براساس آخرین سرشماری(1385) دارای 14روستا بمشخصات زیر می باشد:

دهستان کسما

دهستان کسما درفاصله  3 کیلومتری شهرصومعه سرا و در میان دهستان های مرکیه ، طاهرگوراب ، ضیابر ، هندخاله ، تولمات و از شمال به شهرستان  بندرانزلی واز جنوب به فومن مشرف بوده و در منطقه ای جلگه ای قرار گرفته و وسعت آن 103/141 کیلومتر مربع  میباشد . گفته می شود نام کسما از عبارت « کاس » که قوم باستانی ماقبل تاریخ حاشیه دریای کاسپین بوده اند ریشه گرفته است . مطابق اسناد و مدارک به جا مانده از نهضت جنگل کسما در طی دوران مبارزات کوچک جنگلی مهمترین مرکز جنگلیان و در حقیقت پایگاه سیاستگذاران این نهضت بوده است . نشریه جنگل که یکی از مهمترین نشریات تاریخ مطبوعات گیلان و چه بسا ایران بوده حدود یک قرن پیش با ابتدایی ترین امکانات و به صورت چاپ سنگی در کسما منتشر می شد . شهر صومعه سرا به عنوان مرکزیت سیاسی و اقتصادی شهرستان صومعه سرا در محدوده جغرافیایی این دهستان واقع گردیده است . دهستان کسما بر اساس اخرین سرشماری وتقسیمات کشوری سال (1385) دارای 36 روستا به این مشخصات میباشد:

*ازگم با 128 خانوار و 384 نفر جمعيت(169مرد، 215 زن)، 202 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش5/6كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت است. .دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. دبستان دارد. در اين روستا برق، دفتر مخابرات،تلفن،صندوق پست،خانه بهداشت،مركز بهداشتي و درماني و يك مسجد وجود دارد. محصولات  مهم آن برنج ،حبوبات،نباتات علوفه اي و توتون است.

*اسلام آباد(گاوکده) با 100 خانوار و 364 نفر جمعيت(183مرد، 181 زن)، 251 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش12كيلومتر و راه اصلي آن شوسه است. .دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. دبستان دارد. در اين روستا آب لوله كشي،برق، دفتر مخابرات،صندوق پست،حمام و مسجد وجود دارد. محصولات  مهم آن برنج،حبوبات،محصولات جاليزي،نباتات علوفه اي و توتون است.

*اشپلم با 55 خانوار و 203 نفر جمعيت(99مرد، 104 زن)، 149 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 2كيلومتر و راه اصلي آن شني است. .دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. دبستان دارد. در اين روستا برق، گاز،دفتر مخابرات و صندوق پست وجود دارد. محصولات  مهم آن برنج،حبوبات و نباتات علوفه اي است.

*پاسكه با 144 خانوار و 488 نفر جمعيت(232 مرد، 256 زن)، 337 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 5/7 كيلومتر و راه اصلي آن شوسه است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. دبستان دارد. در اين روستا برق، دفتر مخابرات، تلفن، خانه بهداشت و مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج، حبوبات، نباتات علوفه اي و توتون است.

*پوستين سرا با 69 خانوار و 265 نفر جمعيت( 124 مرد، 141 زن)، 157 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 11 كيلومتر و راه اصلي آن شني است.دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. در اين روستا برق، دفتر مخابرات، تلفن، خانه بهداشت و يك مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج، حبوبات، نباتات علوفه اي و توتون است. بقعه پوستين مزار در اين روستا واقع شده است.

*پيشخان با 243 خانوار و 817 نفر جمعيت( 377 مرد، 440 زن)، 436 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 5 كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت است.دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. دبستان و مدرسه راهنمايي دارد. در اين روستا آب لوله كشي، برق، دفتر مخابرات، تلفن، صندوق پست، خانه بهداشت و مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج، حبوبات، محصولات جاليزي، نباتات علوفه اي و توتون است. بقعه آقا سيد ابراهيم در اين روستا واقع شده است.

*جيرگوراب با 31 خانوار و 102 نفر جمعيت(49 مرد، 53 زن)، 65 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 5/6 كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت است. دين اهالي اسلام ، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي .در اين روستا برق،دفتر مخابرات وجود دارد.محصولات مهم آن برنج، حبوبات ،محصولات جاليزي ، نباتات علوفه اي و توتون است.

*جير محله كسما با 128 خانوار و 435 نفر جمعيت(207مرد، 228 زن)، 284 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 5/6 كيلومتر و راه اصلي آن شني و آسفالت است. دين اهالي اسلام ، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي .در اين روستا برق،گاز ،دفتر مخابرات،تلفن و مسجد وجود دارد.محصولات مهم آن برنج، حبوبات ،توتون،محصولات جاليزي و نباتات علوفه اي است.

*چمثقال با 162 خانوار و 539 نفر جمعيت( 270 مرد، 269 زن)، 353 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 11 كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. دبستان دارد. در اين روستا آب لوله كشي، برق، گاز، دفتر مخابرات، تلفن، صندوق پست، حمام، داروخانه، خانه بهداشت، مركز بهداشتي و درماني و يك مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج، حبوبات، محصولات جاليزي، نباتات علوفه اي و توتون است. بقعه دو برادران در اين روستا واقع شده است.

*چنه سر با 61 خانوار و 214 نفر جمعيت( 105مرد، 109 زن)، 157 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 3 كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. در اين روستا برق، گاز، دفتر مخابرات و 2 مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج، حبوبات، نباتات علوفه اي، توتون و چاي است.

*چوبه  با 230 خانوار و 787 نفر جمعيت(389 مرد، 398 زن)، 550 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 5/4 كيلو متر و راه اصلي آن آسفالت است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. دبستان و مدرسه راهنمايي دارد. در اين روستا آب لوله كشي، برق، گاز، دفتر مخابرات، صندوق پست، حمام، خانه بهداشت و 2 مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج، حبوبات، نباتات علوفه اي، توتون و چاي است. بقعه آقا سيد محمد در اين روستا واقع شده است.

*خاكيان با 84 خانوار و347 نفر جمعيت(175 مرد، 172 زن)، 257نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 5/2 كيلو متر و راه اصلي آن آسفالت است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. در اين روستا آب لوله كشي، برق و دفتر مخابرات وجود دارد. محصولات مهم آن برنج، حبوبات، نباتات علوفه اي است.

*خرف كام با 20 خانوار و 77 نفر جمعيت(43 مرد، 34 زن)،41نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 8 كيلو متر و راه اصلي آن شني است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. در اين روستا برق، دفتر مخابرات، تلفن و يك مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج، حبوبات، نباتات علوفه اي، توتون  است. بقعه آقا پير شاه محمود در اين روستا واقع شده است.

*خطيبان با 86 خانوار و 316 نفر جمعيت(160 مرد، 156زن)، 238 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 5/2كيلو متر و راه اصلي آن شني است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. دبستان دارد. در اين روستا برق ، دفتر مخابرات ويك مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج، حبوبات، نباتات علوفه اي، توتون و چاي است.

*دوگور با 291 خانوار و 1038 نفر جمعيت(516 مرد، 522 زن)، 744 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 5/2 كيلو متر و راه اصلي آن آسفالت است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. دبستان دارد. در اين روستا آب لوله كشي، برق، گاز، دفتر مخابرات، تلفن،صندوق پست،مركز بهداشتي و درماني و مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج، حبوبات، نباتات علوفه اي، توتون و چاي است. بقعه آقا سيد مير شجاع الدين و بقعه آقا سيد علي در اين روستا واقع شده است.

*دهنده با 105 خانوار و 323 نفر جمعيت(149مرد، 174زن)، 224 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 6كيلو متر و راه اصلي آن آسفالت است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. دبستان دارد. در اين روستا  برق، دفتر مخابرات، تلفن و يك مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج، حبوبات، نباتات علوفه اي و توتون است. بقعه سيد ابراهيم وسليمان در اين روستا واقع شده است.

*راسته كنار با 128 خانوار و 423 نفر جمعيت(203مرد، 220زن)، 228 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 5/10 كيلو متر و راه اصلي آن آسفالت است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. دبستان دارد. در اين روستا  برق، دفتر مخابرات،تلفن، خانه بهداشت و يك مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج، حبوبات،محصولات جاليزي، نباتات علوفه اي و توتون است. بقعه آقا سيد عبدالله در اين روستا واقع شده است.

*زركام با 162 خانوار و 585 نفر جمعيت(285 مرد، 300 زن)، 398 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 9 كيلو متر و راه اصلي آن شني است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. دبستان دارد. در اين روستا آب لوله كشي، برق، دفتر مخابرات، تلفن،صندوق پست و مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج، حبوبات، نباتات علوفه اي است.

*زعفان  با 22 خانوار و 77 نفر جمعيت(36 مرد، 41 زن)، 52 نفر با سواد دارد. فاصله تا مركز بخش 6 كيلومتر و راه اصلي آن شني است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي است. در اين روستا برق، دفتر مخابرات، تلفن و يك مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج، حبوبات و نباتات علوفه اي است.

*سنگ جوب با 121 خانوار و 427 نفر جمعيت(202 مرد، 225 زن)، 251 نفر با سواد دارد. فاصله تا مركز بخش 8 كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با زبان گيلكي است. دبستان دارد. در اين روستا آب لوله كشي، برق، گاز، دفتر مخابرات، تلفن، صندوق پست، خانه بهداشت و يك مسجد وجود دارد . محصولات مهم آن برنج، حبوبات، محصولات جاليزي، نباتات علوفه اي و توتون است.

*شارم با 114 خانوار و392 نفر جمعيت( 197 مرد، 195 زن)، 284 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 5/10 كيلومتر و راه اصلي آن شني است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. دبستان دارد. در اين روستا برق، دفترمخابرات، تلفن، خانه بهداشت و مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج، حبوبات و نباتات علوفه اي است.

*شعله پس با 28 خانوار و 107 نفر جمعيت(49 مرد، 58 زن)، 75 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 4 كيلومتر و راه اصلي آن شني است. در اين روستا برق، دفتر مخابرات و تلفن وجود دارد. محصولات مهم آن  برنج، حبوبات و نباتات علوفه اي است.

*صيقلان با 61 خانوار و 228 نفر جمعيت( 111 مرد، 117 زن)، 166 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 5/2 كيلومتر و راه اصلي آن شوسه است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. در اين روستا برق، دفتر مخابرات، تلفن و يك مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج، حبوبات، محصولات جاليزي،نباتات علوفه اي و توتون است.

*عربان با 32 خانوار و 114 نفر جمعيت( 53 مرد، 61 زن)، 80 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 2 كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. در اين روستا آب لوله كشي، برق، گاز،دفتر مخابرات، تلفن و 2 مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج، حبوبات، محصولات جاليزي،نباتات علوفه اي و توتون است.

*فشخام با 122 خانوار و 421 نفر جمعيت( 215مرد، 206 زن)، 286 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 2 كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. يك دبستان دارد.در اين روستا  برق، گاز،دفتر مخابرات، تلفن و يك مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج، حبوبات،نباتات علوفه اي ، توتون و  چاي است.

*قاضده با 61 خانوار و 242 نفر جمعيت( 118مرد، 124 زن)، 1630 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 13 كيلومتر و راه اصلي آن شني است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. دبستان دارد. در اين روستا آب لوله كشي، برق،دفتر مخابرات، تلفن،صندوق پست و يك مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج، حبوبات، محصولات جاليزي و نباتات علوفه اي است.

*قصابسرا با 120 خانوار و 405 نفر جمعيت( 209مرد، 196 زن)، 299 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 3كيلومتر و راه اصلي آن شني است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. دبستان دارد. در اين روستا آب لوله كشي، برق،گاز،دفتر مخابرات، تلفن و يك مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج، حبوبات، نباتات علوفه اي و توتون است.

*كسما با 499 خانوار و 1790 نفر جمعيت( 877مرد، 913 زن)، 1394 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 5 كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي.كودكستان، دبستان،مدرسه راهنمايي و دبيرستان دارد. در اين روستا آب لوله كشي، برق،گاز،دفتر مخابرات، تلفن،صندوق پست،حمام،داروخانه،خانه بهداشت،مركز بهداشتي و درماني و 2 مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج، حبوبات، محصولات جاليزي ، نباتات علوفه اي و توتون است. بقعه آقا سيد ابراهيم و آقا سيدعبدالله در اين روستا واقع شده است.اين روستا مركز دهستان كسما است.

*كلسر با 117 خانوار و 424 نفر جمعيت( 218مرد، 206 زن)، 285 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 5/11كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. در اين روستا برق،دفترمخابرات،تلفن ومسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج، حبوبات، محصولات جاليزي ، نباتات علوفه اي است.

*كما با 92 خانوار و 313 نفر جمعيت( 154مرد، 159 زن)، 206 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 5 كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي.كودكستان ودبستان دارد. در اين روستا برق، دفتر مخابرات، تلفن و يك مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج، حبوبات، نباتات علوفه اي ، توتون و چاي است. مزار منتسب به پوریای ولی پهلوان افسانه ای ایران در این روستا واقع گردیده است.

*كهنه سر با 142 خانوار و 541 نفر جمعيت( 256مرد، 285 زن)، 366 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 5/3 كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. دبستان دارد. در اين روستا  برق،گاز،دفتر مخابرات، تلفن،خانه بهداشت و يك مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج، حبوبات، محصولات جاليزي ، نباتات علوفه اي و توتون است.

*گياكو با 30 خانوار و 105 نفر جمعيت( 45مرد، 60زن)، 64 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 5/9 كيلومتر و راه اصلي آن شوسه است. در اين روستا آب لوله كشي، برق ودفتر مخابرات وجود دارد. محصولات مهم آن برنج، حبوبات، محصولات جاليزي ، نباتات علوفه اي و توتون است.

*لادمخ با 217خانوار و 832 نفر جمعيت( 395مرد، 437زن)، 581 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش5/3 كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. دبستان و مدرسه راهنمايي دارد. در اين روستا آب لوله كشي، برق،دفتر مخابرات،صندوق پست و 3 مسجد وجود دارد. محصول مهم آن برنج است. بقعه سيده حليمه و سيد اسماعيل و بقعه پير اشرف  در اين روستا واقع شده است.

*ميانده با171 خانوار و 567 نفر جمعيت(284 مرد، 283 زن)، 309 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 8 كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. دبستان دارد. در اين روستا برق، دفتر مخابرات، تلفن، صندوق پست، حمام، خانه بهداشت و 3 مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج، حبوبات، نباتات علوفه اي و توتون است. بقعه آقا سيد حسين و بقعه آقا سيد ابراهيم و بقعه گل سيم در اين روستا واقع شده است.

*نفوت با248 خانوار و 879 نفر جمعيت( 399 مرد، 480 زن)، 615 نفر باسواد دارد. اصله تا مركز بخش 5/4 كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. دبستان و مدرسه راهنمايي دارد. در اين روستا برق، گاز، دفتر مخابرات، تلفن، صندوق پست، حمام، خانه بهداشت، مركز بهداشتي و درماني و يك مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج، حبوبات و نباتات عتوفه اي است. بقعه آقا سيد سليمان و بقعه آقا سيد حمزه در اين روستا واقع شده است.

*واقعه دشت با 133 خانوار و 496 نفر جمعيت (248مرد، 248 زن)، 367 نفر باسواد دارد. فاصله تا مركز بخش 3 كيلومتر و راه اصلي آن آسفالت است. دين اهالي اسلام، شيعه و زبان آنها فارسي با گويش گيلكي. كودكستان، دبستان و مدرسه راهنمايي دارد. در اين روستا آب لوله كشي، برق، گاز، دفتر مخابرات، صندوق پست و يك مسجد وجود دارد. محصولات مهم آن برنج، حبوبات، نباتات علوفه اي و چاي است.